Τρίτη 31 Μαΐου 2011

Απο τον Harold Bloom......

Ο Πετρούκιο θεραπεύει την Κατερίνα υπερβάλλοντας στη συμπεριφορά του ώστε να μοιάζει σχεδόν παρανοϊκός. Το ερώτημα σχετικά με το ποιος θεραπεύει ποιον σ’ αυτόν το γάμο παραμένει αναπάντητο, ωστόσο δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο γάμος διατηρεί την ισχύ του, ενάντια σ’ έναν υποταγμένο κόσμο, υψώνοντας ένα κοινό μέτωπο αξιοθαύμαστης εριστικότητας (που εκδηλώνεται με μεγαλύτερη μαεστρία στην Κατερίνα απ’ ό,τι στον άντρα της, ένα αγόρι που βρυχάται). Όλοι γνωρίζουμε από τον περίγυρό μας κάνα δυο γάμους παρόμοιους με αυτόν της Κατερίνας και του Πετρούκιο. Ίσως μάλιστα να θαυμάζουμε το γεγονός ότι είναι πετυχημένοι, ωστόσο κρατάμε απόσταση από ένα ζευγάρι που είναι τόσο απασχολημένο με τον εαυτό του, που ενδιαφέρεται τόσο λίγο για τους άλλους ή το άλλο γενικότερα. Η κοινή πραγματικότητα που θα μοιραστούν βασίζεται κατά κάποιον τρόπο σ’ ένα είδος συνωμοσίας εναντίον μας: Ο Πετρούκιο συνεχίζει να κοκορεύεται και η Κατερίνα κυβερνά εκείνον και το νοικοκυριό τους παίζοντας πάντα το ρόλο της μετανοημένης στρίγγλας. Ορισμένες κριτικές γραμμένες από φεμινίστριες υποστηρίζουν ότι η Κατερίνα παντρεύεται τον Πετρούκιο ενάντια στη θέλησή της. Αυτό είναι αναληθές. Αν και πρέπει να διαβάσει κανείς προσεκτικά το έργο για να το διακρίνει, ο Πετρούκιο έχει δίκιο όταν ισχυρίζεται ότι η Κατερίνα τον έχει ερωτευτεί από την πρώτη στιγμή. Και πώς θα μπορούσε να είναι αλλιώς; Έχοντας γίνει επιθετική από την εξουσία του φοβερού πατέρα Μπατίστα, ο οποίος δείχνει προτίμηση στην αυθεντική στρίγγλα, τη νεότερη Μπιάνκα, η περήφανη Κατερίνα επιθυμεί απελπισμένα σωτηρία. Ο αλαζόνας Πετρούκιο προκαλεί διπλή αντίδραση μέσα της: εξωτερικά δείχνει άγρια οργή, μέσα της όμως έχει «τσιμπηθεί». Η συνεχής δημοτικότητα του έργου δεν οφείλεται στη σαδιστική διάθεση των ανδρών θεατών αλλά στην ερωτική έλξη που συνεπαίρνει εξίσου τα δύο φύλα. Το Ημέρωμα της στρίγγλας είναι περισσότερο μια ρομαντική κωμωδία παρά φάρσα. Η αμοιβαία σκληρότητα του Πετρούκιο και της Κατερίνας αγγίζουν με πρωτόγονο τρόπο το κοινό, όμως το χιούμορ σ’ αυτή τη σχέση είναι ιδιαίτερα πνευματώδες. Στην πραγματικότητα ο Πετρούκιο είναι ένας αξιαγάπητος τσαρλατάνος, ιδανικός για την Κατερίνα, που ζητά ν’ απελευθερωθεί από την τρέλα της οικογένειάς της, η οποία είναι χειρότερη κι από τα καμώματα του  Πετρούκιο. Παρά τους βρυχηθμούς του Πετρούκιο, μέσα του είναι κάτι άλλο, κάτι που η Κατερίνα αναγνωρίζει, διαβλέπει και μαθαίνει να ελέγχει, στο τέλος μάλιστα με τη δική του συναίνεση. Ο λεκτικός τους πόλεμος ξεκινά με επιθέσεις που έχουν το χαρακτήρα της ερωτικής πρόκλησης, αλλά μετά το γάμο ο Πετρούκιο παίζει άλλο παιχνίδι, υπερβάλλοντας με παιδιάστικα ξεσπάσματα. Είναι αξιοσημείωτο ότι η Κατερίνα, όσα βάσανα κι αν έπρεπε να  υπομείνει ως προς το φαγητό, το ντύσιμο κτλ., ουσιαστικά μόνο μια στιγμή αγωνίας περνά: όταν φοβάται, τη μέρα του γάμου της, ότι ο Πετρούκιο, ο οποίος την έχει αφήσει επίτηδες να περιμένει, θα την παρατήσει. Σε κανέναν δεν αρέσει να τον παρατάνε, αλλά εδώ δεν πρόκειται για την αγωνία που μπορεί να έχει μια νύφη απρόθυμη να παντρευτεί. Η Κατερίνα είναι πραγματικά ερωτευμένη και νιώθει ανήμπορη μπροστά στις τρέλες του Πετρούκιο, επειδή φοβάται μήπως πρόκειται για έναν κατ’ εξακολούθησιν φαρσέρ που έχει αρραβωνιαστεί τη μισή Ιταλία. [...] «Ορίστε, βρε γυναίκα! Έλα και δώσ’ μου ένα φιλί!» Αν θέλετε να διαβάσετε αυτόν το στίχο σαν το αποκορύφωμα ενός προβληματικού έργου, τότε εσείς είστε το πρόβλημα. Η Κατερίνα δεν έχει ανάγκη από μαθήματα αφύπνισης της συνείδησης. Ο Σαίξπηρ, που είχε ανοιχτή προτίμηση στους γυναικείους χαρακτήρες από τους ανδρικούς (με εξαίρεση πάντα τον Άμλετ και τον Φάλσταφ) επεκτείνει την έννοια του ανθρώπινου ήδη σ’ αυτό το πρώιμο έργο, με τον λεπτό υπαινιγμό ότι οι γυναίκες έχουν μια πιο αληθινή αίσθηση της πραγματικότητας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου